Botulinum toksini (botoks), Clostridium botulinum adlı bakteriden elde edilen bir toksindir. Bu toksin sinir uçlarında iletimi sağlayan maddelerin salgılanmasını önler, sinirler ile sinirlerin ulaştığı kaslar ya da organlar arasındaki iletimi keserek etki gösterir. Yani kısaca yüz bölgesindeki özellikle alın ve kaşlar arasındaki çizgilerin oluşmasına neden olan mimik kaslarının kasılmasını önler.
İçindekiler
Mimik kasları gevşeyince, yüz çizgileri düzlenir ve kırışıklıklar azalır veya kaybolur. Botulinum toksini ya da bilinen adı ile botoks, herhangi bir kasa veya dokuya zarar vermez sadece sinir uçlarındaki iletiyi engelleyerek kasa giden sinyali azaltır. Kas istirahat halinde kalınca mimik kırışıklıkları azalır veya yok olur. Botulinum toksini, etki mekanizmasından tıpta birçok alanda yararlanılmaktadır.
Clostridium Botulinum Toksini İşlemi Nasıl Yapılır?
Estetik plastik cerrahi alanında genellikle yüz mimik kaslarının hareketleri ile yüzde oluşan kırışıklıkları azaltmak veya aşırı terleyen bölgedeki terlemeyi azaltmak amacıyla kullanılır. (Özellikle koltukaltı, el içi, ayak tabanı terlemelerinde) Ayrıca migren tedavilerinde de etkilidir. Botulinum toksini uygulanacak hastaya işlem öncesinde çok iyi bir fizik muayene yapılmalıdır. Her kişinin mimik kas gücü aynı değildir. Bu yüzden bu kasların gücüne göre doz ayarlaması yapılmalıdır. İşlem sonrasında yüzde istenmeyen ifade bozuklukları bu şekilde işlem öncesi değerlendirme ile önlenebilir. Botoks işleminde, alın ve göz kenarlarında kas içine enjeksiyon ile yapılır. İşlemden 15-20 dk önce anestezik etkili kremle ağrı duyusu azaltılır. İşlem daha ağrısız gerçekleştirilir.
Botulinum toksini etkisi, enjeksiyon sonrası 4-7 günde başlar. Etki süresi 4-6 aydır. Botoksun terleme tedavilerindeki etkisi 9-12 ay kadardır. Botulinum toksini, çizgileri giderirken hastaların kaşlarında da kalkma sağlar. Bu da işlemden önce değerlendirilmeli ve nasıl bir kaş şekli istediği önceden belirlenerek doz ayarlaması yapılmalıdır. Kas gücü çok güçlü olan kişilerde bazen botulinum toksini etkisi yetmeyebilir ve kırışıklıklar kaybolmaz. Bu durumlarda hyalüronik asit denilen dolgu materyalleri tedaviye eklenebilir. Epilepsi hastalarında, kas hastalığı olanlarda, M. graviste, 18 yaş altında, hamilelerde, emzirenlerde uygulanması önerilmez. Çok yaşlı ve derin kırışıklığı olan ve cilt sarkması olan kişilere uygulanırsa beklentileri karşılamayabilir.
Clostridium Botulinum Hangi Estetik Sorunlarında Kullanılır?
Botoks,
- Alın ve kaş arasındaki çizgiler
- Kaz ayağı çizgileri
- Boyun çizgileri
- Yüz inceltmesi
- Yüz terlemesi
- Koltuk altı, el ve ayak terlemesi
- Diş sıkma
gibi şikayetlerde uygulanan bir tedavi yöntemidir.
Botulinum Toksini (Botoks) Diğer Kullanım Alanları Nelerdir?
Botulinum toksinin (botoks) estetik kaygıları giderme amacı dışında da kullanım alanları mevcuttur. Bu alanlar aşağıdaki gibidir:
- İdrar kaçırma, aşırı aktif mesane
- Migren tedavisi
- Göz kapağı kasılması (Blefarospazm)
- Boyun kaslarının ağrılı spazmları (Servikal distoni)
- Aşırı aktif kas grupları (Fokal spastisite)
Clostridium Botulinum (Botoks) Tedavisinin Yan Etkileri
Botoksun, tecrübeli ve alanında uzman doktorlar tarafından yapıldığı sürece yan etkisi yok denecek kadar azdır. Sadece iğne giriş yerlerinde hafif morluk oluşabilir. Tedavi sonrasında birkaç gün baş ağrısı olabilir. Çok nadir de olsa alerjik reaksiyonlar ortaya çıkabilir.
Botulinum (Botoks) Tedavisi İyileşme Süreci
Botoks, sinir ve kas arasındaki iletişimi bozar. Sinirin kaslara ilettiği mimik emirlerini engeller. Bu sayede, kas geçici olarak kasılmayı bırakır ve kasılma sebebiyle oluşan mimik çizgileri de hafifler. Bunun temel amacı cilt üzerindeki kırışıklıkların geçmesidir.
Botoks, bir dolgu maddesi değildir. Bu yüzden enjeksiyon uygulanan bölgede şişlik ya da dolgunluk olmaz. Enjeksiyon yapılan bölgedeki kasların rahatlamasıyla çizgiler ve kırışıklıklar azalır, yüz daha canlanmış görünmeye başlar.
Botoks, etkisini işlem yapıldıktan 3-4 gün sonra göstermeye başlar. En oturmuş halini ise 7-10 gün sonra gösterir. Bu süre kişinin cilt yapısına, yaşına ve sigara kullanımı gibi durumlardan dolayı değişiklik gösterir.
Botolinum toksini, Clostridium botulinum bakterisi ve bu bakteri ile ilgili türlerin oluşturduğu nörotoksik bir protein olarak tanımlanabilir. Akson uçlarından asetilkolin nörotransmiterinin salınımını engelleyerek yumuşak felce (flask paralizi) yol açabilir. Bu bakterinin enfeksiyonu botulizm hastalığına neden olur. Gıdalardan bulaşan ciddi bir hastalıktır. Hızlı ve doğru şekilde tedavi edilmezse yüksek ölüm oranına sahip olan Botulizm hastalığının etkeni Clostridium botulinum proteinidir. Toksin madde ısıyla yok olabilir. ve 80 derece ve üzeri ısıda 10 dakika veya daha fazla süre ısıtma ile yok edilebilir. Botulinum, sinir fonksiyonlarını bloke ederek solunum ve kas felcine sebep olabilir. Botulizmin en sık görülen bulaşma yolu, botulinum nörotoksini ile kontamine gıdaların tüketilmesi ile görülen gıda kaynaklı botulizmdir. Botulinum, Clostridiaceae familyasında yer alan bir bakteridir. zorunlu anaerob, Gram (+), hareketli, 3 μm'den 20 μm'ye kadar değişebilen uzunlukta, yaklaşık 1 μm genişliğinde ve 4 μm çapında ölçüleri olan basil şeklinde olan bir bakteridir. Botulismus toksini, konserve gıdalarda ve özellikle mısır, biber, yeşil fasulye, çorba, pancar, kuşkonmaz, mantar, olgun zeytin, ıstakoz ıspanak, doldurulmuş patlıcan, tavuk ve tavuk ciğeri, ton balığı, jambon, sosis, tütsülenmiş ve tuzlanmış balık gibi gıdalarda görülebilmektedir. Botulinum toprak kökenli bir bakteri olduğundan, özellikle A ve B tipi toksin oluşturan C. botulinum suşları kuşkonmaz, çilek, fasulye, kabak, turp, kereviz, mısır, mantar, soğan, patates, zeytin, kayısı,havuç ve domates gibi pek çok meyve ve sebzede doğal olarak bulunur. Botulinum, sinir fonksiyonlarını bloke ederek solunum ve kas felcine yol sebep olabilen tehlikeli bir bakteridir. Clostridium genellikle insandan insana temas enfeksiyonu ile bulaşır. Clostridium'lar kişilerin eser miktardaki dışkı kalıntılarının elleri aracılığıyla aktarılması neticesinde de bulaşabilir. Patojenler ellerden ağza geçebilir. Botulinum toksini, sinir sistemine girerek hayati proteinleri öldürebilir. Tedavi edilmezse solunumu engelleyerek ölüme neden olabilir. Botulizmde yakın solunum takibi ve desteği öncelikli olmak üzere destekleyici tedavi yöntemleri hayat kurtarabilir. İleri düzey hastalıklarda kişi yoğun bakım ünitesine alınabilir , endotrakeal tüp veya trakeostomi ile solunum yolu açık tutularak tedavi uygulanabilir.Clostridium Botulinum Toksini Nedir?
Botulinum Zehirlenmesi Nedir?
Clostridium Botulinum Hastalığı Hangi Yolla Bulaşır?
Clostridium Botulinum Özellikleri Nelerdir?
Botulinum Toksini Nerede Bulunur?
Clostridium Botulinum Hangi Gıdalarda Bulunur?
Clostridium Botulinum Neye Neden Olur?
Clostridium Nasıl Bulaşır?
Botulinum Toksin Öldürür mü?
Clostridium Botulinum Zehirlenmesi Tedavisi Nasıl Yapılır?
